اگر مارکس زنده بود باز هم می گفت: «مذهب افیون توده هاست!»

(بخش دهم)

بهرام رحمانی

bahram.rehmani@gmail.com

پس از تشکیل گروه «توحید و جهاد» به سرکردگی «ابومصعب الزرقاوی» در سال 2004 و بیعت او با «اسامه بن لادن» سرکرده سابق «القاعده»، این گروه به شاخه سازمان القاعده در عراق تبدیل شد.

این گروه با گسترش عملیات خود به یکی از قدرتمندترین گروه های تروریستی در عراق تبدیل شد، تا این که الزرقاوی در سال 2006 در اظهاراتی ضبط شده به صورت مصور از تشکیل «شورای مجاهدین» به رهبری «عبدالله رشید البغدادی» خبر داد.

پس از هلاکت زرقاوی در سال 2006، «ابوحمزه المهاجر» به عنوان سرکرده این گروه تعیین شد. در پایان آن سال نیز گروه «دولت اسلامی عراق» به ریاست «ابوعمر البغدادی» تشکیل شد.

در تاریخ 19/04/2010 نیروهای مشترک عراقی و آمریکایی در عملیاتی در منطقه «الثرثار» منزلی را که «ابوعمر البغدادی» و «ابوحمزه المهاجر» در آن پناه گرفته بودند، هدف قرار دادند. با شدت گرفتن تبادل آتش، جنگنده ها آن منزل را بمباران کردند که در نتیجه آن این دو تروریست از پای در آمدند.

اجساد این دو تروریست در معرض دید عموم گذاشته شد. یک هفته بعد این گروه در بیانیه ای در اینترنت به هلاکت این دو تروریست اذعان کرد و پس از حدود 10 روز «ابوبکر البغدادی» به عنوان جانشین و رهبر جدید تعیین شد. «الناصر لدین الله سلیمان» نیز به عنوان وزیر جنگ معرفی شد.

بر اساس گزارش ها و آمار منتشر شده، داغش در نیمه دوم سال 2013 نزدیک به 1400 خانه را در عراق منفجر و ویران کرد. طی این حملات 1996 نفر کشته و 3021 نفر زخمی شدند.

با آغاز اختلافات و درگیری ها بین عناصر جبهه النصره و داغش در سوریه، سرانجام «ایمن الظواهری» رهبر القاعده تصمیم «ابوبکر البغدادی» رهبر گروه دولت اسلامی در عراق برای ادغام گروه خود با جبهه النصره را لغو کرد.

الظواهری، تاکید کرد که فعالیت های «دولت اسلامی در عراق» فقط به عراق منحصر شود. ولی این موضوع برای سرکرده داعش خوشایند نبود، به صورتی که البغدادی، در نواری صوتی اعلام کرد که با درخواست ایمن الظواهری، برای لغو گروه داعش و جدایی از جبهه النصره، مخالف است.

او، گفت: «گروه دولت اسلامی عراق و شام تا زمانی که نبض ما می زند و خون در رگ هایمان جاری ست باقی خواهد ماند و ما حاضر به عقب نشینی و چانه زدن نیست.»

اعضای گروه داعش مانند «جبهه النصره» از خطرناک ترین و بی رحم ترین تروریست های حاضر در سوریه و عراق هستند. فیلم ها و تصاویر منتشر شده از جنایت های این گروه تروریستی موجب شد که حامیان گروه های مسلح در سوریه مدعی شوند که از این گروه حمایت نمی کنند. حتی برخی گروه ها نیز برای افزایش دریافت حمایت های بین المللی، خود را مخالف این گروه جلوه داده و با داعش وارد جنگ شدند.

با توجه به گستردگی کمک های مالی، تسلیحاتی و لجستیکی که با آغاز جنگ در سوریه به این کشور سرازیر شده است؛ تلاش گروه های مسلح به ویژه داعش برای دست یابی هرچه بیش تر به این کمک ها و سلطه بر گروه های دیگر شدت گرفت که این امر موجب آغاز جنگ و درگیری گروه های مسلح با یکدیگر شد.

اما با وجود اعلام برائت حامیان گروه های مسلح از داعش و جبهه النصره، کمک های حامیان خارجی هم چنان به دست این دو گروه می رسد. این کمک ها در قالب حمایت های مالی، تسلیحاتی، لجستیکی، اطلاعاتی، آموزشی و غیره از سوی حامیانی مانند عربستان و قطر و ترکیه به همراه چند کشور غربی، موجب ادامه جنگ و ویرانی و کشتار در سوریه شده است.

گروه موسوم به «جبهه النصره لاهل الشام» از گروه های وابسته به القاعده در سوریه است که عقاید آن بر پایه تفکرات سلفی افراطی استوار شده است. این گروه تروریستی در اواخر سال 2011 و با آغاز جنگ و بحران در سوریه تشکیل شد و با حمایت و پشتیبانی جریان ها و کشورهای خارجی به سرعت به یکی از قدرتمندترین جریان ها در جنگ با مردم و ارتش سوریه تبدیل شد.

اعضای این گروه تروریستی، به دلیل داشتن تجارب بسیار در جنگ هایی مانند عراق، افغانستان، لیبی و...، نسبت به دیگر گروه های تروریستی سازماندهی بیش تری دارند. این گروه در سوریه، جنایات بسیاری را در حق مردم مرتکب شده است.

جبهه النصره، یک گروه مسلح سازمان یافته در سوریه محسوب می شود که از مرزهای شمال سوریه به ترکیه تا مرزهای لبنان حضور داشته و اعضایش از میان گروه های مسلح که با دولت سوریه می  جنگند، آموزش دیده تر و دارای تسلیحات پیشرفته تر هستند.

این گروه، از سوی سران اخوان المسلمین سوریه تحت نظر شورای نظامی به فرماندهی «فاروق طیفور» معاون سرپرست اخوان المسلمین که رهبر فعلی آن محسوب می شود، در ترکیه تشکیل شد.

اعضای جبهه النصره، به طور مستقیم از دفتر طیفور در استانبول و اتاق عملیات بین المللی که در مرز ترکیه و سوریه تشکیل شده است، دستور می گیرند. به نوشته هفته نامه فرانسوی لوکَنَرد آنشنه، این دفتر شامل افسران فرانسوی، آمریکایی، قطری و ترک است.

پس از افشای جنایت های عناصر جبهه النصره در سوریه و کشتار بی رحمانه زنان و کودکان و شهروندان بی دفاع، آمریکا که همواره از مخالفان مسلح و ادامه جنگ در این کشور حمایت کرده، مجبور شد گروه النصره را در فهرست سازمان های تروریستی خود قرار دهد. ولی جرج صبرا رییس شورای ملی، معاذ الخطیب رییس ائتلاف مخالف و شماری از سران اخوان المسلمین سوریه به این تصمیم آمریکا اعتراض کردند.

جبهه النصره، در نخستین بیانیه خود در 24 ژانویه 2012، سوری ها را به «جهاد و حمل سلاح ضد نظام سوریه» فرا خواند.

گروه «احرار الشام»، مجموعه ای از گروه های سلفی افراطی در سوریه است که با استمرار بحران در سوریه، در سال 2011 برای جنگ با ارتش و نیروهای امنیتی به هدف براندازی نظام این کشور ایجاد شد.

رهبر این گروه، مدعی ست که بیش از 25 گروه تابع این مجموعه در مناطق مختلف سوریه پراکنده شده اند. بیش تر این گروه ها، در ادلب فعالند، اما برخی از آن ها در حما و حلب حضور دارند.

برخی از گروه های این مجموعه، عبارتند از قوافل الشهدا و انصار الحق در استان ادلب، التوحید و الایمان در ادلب، شهبا در شهر حلب، حسن ابن ثابت در درعا و لب، صلاح الدین و عبدالفدا در حما.

فتح الاسلام، گروهی مسلح است که از اردوگاه آوارگان فلسطینی «نهرالبارد» در شمال لبنان اعلام موجودیت کرد. این گروه تروریستی در فوریه 2006 تشکیل شد. اعضای فتح الاسلام تبعه کشورهای مختلف عربی هستند. در ابتدا «یوسف شاکر العبسی» رهبری آن را برعهده داشت.

دولت اردن در سال 2002، العبسی را به قتل یک دیپلمات آمریکایی متهم کرد. اردن العبسی را به همراه ابومصعب الزرقاوی در سال  2004 به اعدام محکوم کرد.

در خصوص سرنوشت شاکر العبسی خبرهای ضد و نقیضی منتشر شده است. برخی منابع گفته اند که او در جریان درگیری های نهر البارد دستگیر و سپس کشته شد ولی خبرگزاری فرانسه به نقل از یک افسر ارتش لبنان تاکید کرد که العبسی احتمالا از جمله کسانی بود که توانست از اردوگاه نهر البارد فرار کند.

درگیری مسلحانه عناصر فتح الاسلام و ارتش لبنان در 20 مه 2007 در اردوگاه نهر البارد آغاز شد. این درگیری ها پس از آن آغاز شد که عناصر فتح الاسلام در جریان سرقت از بانک «البحر المتوسط» به سوی نیروهای ارتش و امنیتی آتش گشودند و چند نفر را به قتل رساندند. ارتش لبنان پس از درگیری سنگین، توانست بسیاری از عناصر این گروه را به قتل رسانده و یا دستگیر کند.

ارتش اسلام موسوم به «جیش الاسلام» اواخر سپتامبر 2013 از ادغام  43 تشکیلات مسلح تشکیل شد و عربستان پیگیر مساله آموزش نظامی نیروهای این گروه مسلح است و در این خصوص پاکستان به درخواست عربستان برای آموزش دادن به هزاران نیروی این گروه موافقت کرد و از این نیروها حمایت تسلیحاتی نیز خواهد کرد. بر اساس گزارش های منتشره تعداد نیروهای ارتش اسلام را تا 50 هزار نفر برآورد شده است.

این ارتش به ریاست «زهران علوش» شامل گروه های وابسته به القاعده مانند داعش و جبهه النصره نمی شود. اگر چه با کشته شدن سرکرده های گروه هایی چون داعش بازمانده این گروه ها به گروه جیش الاسلام می پیوندند.

در گزارشات آمده است که علوش در ترکیه، نشست های محرمانه با رابرت فورد نماینده آمریکا در سوریه برگزار کرده بود و با سعود الفیصل، نواز شریف و ممنون حسین رییس جمهوری پاکستان هم دیدار کرده است و «سرتاج عزیز» مشاور امور خارجه نواز شریف و عبدالعزیز ابراهیم الغدیر سفیر عربستان در اسلام آباد نیز در این نشست ها حضور داشتند.

کشور عربستان، حمایت کننده اصلی این گروه است و هم پیمانان این کشور هم چون قطر، آمریکا و ترکیه نیز از این گروه ها و افراد مسلح حمایت می کنند و هر یک نیز اهداف و مقاصد خاص خود را دنبال می کنند.

توجه به احکامی چون جهاد نکاح و حتی مشروع بودن ازدواج با محارم از جمله قوانینی است توسط مفتی های سلفی به رسمیت شناخته شده اند.

«شیران دولت اسلامی»، «باز های دولت اسلامی»، «یاران دولت اسلامی» و «ولایت شام» از جمله اسامی صفحات داعش در تویتر است اما «موسسه الاعتصام» نام حساب اصلی «داعش» در تویتر می باشد که شعار آن «اعتصموا» است.

شصت هزار کاربر پیگیر صفحه «دولت عراق و شام» که اخیرا پس از بخش هایی از عراق نام خود را به خلافت اسلامی تغییر داد و خلیفه نیز انتخاب کرد. البته این گروه در تبلیغات خود، نه تنها تاسیس خلافت اسلامی در عراق و سوریه خلاصه نمی شود، بلکه سعی  می کند تا همه تندروهای اسلامی را نیز جذب کند تا سرزمین های اشغالی خود را گسترش دهد.

داعش، یک وزارت تبلیغات دارد که بیانیه هایی چون «آرایش نکن، جین نپوش، ریش نتراش» و دیگر شعارها را تبلیغ می کند؛ این وزارتخانه تابع حکم هیات شرعی است که مرجع صدور فتوا می باشد.

وزارت تبلیغات به کسانی که صفحاتش را در فضاهای مجازی پیگیری می کنند یاد می دهد که چگونه با مهربانی سر انسان را از بدنش جدا کنند؛ هم چنین به آن ها یاد می دهد که جنگ های دولت اسلام از کجا شروع می شود و در نهایت پنجره هایی از سرزمین جنگ را به روی کاربران می گشاید، کاربر را به خیابان ها و مناطق مختلف فضای مجازی می برد تا «مجاهدان» خود را به آن ها معرفی کند.

پس از سقوط برخی از شهرها و نواحی پیرامونی آن ها در مناطق سنی‌نشین عراق، ماهیت حکومت مرکزی عراق به نخست وزیری نوری مالکی و هم چنین نارضایتی عمومی در جامعه و ارتش عراق، صحنه درگیری در عراق را بیش تر نمایان کرد. در واقع غیر از داعش، گروه های دیگری نیز در عراق می جنگند. در نیمه ژانویه ۲۰۱۴، بسیاری از گروه ‌ها و شوراهای نظامی پراکنده در مناطق سنی‌نشین تحت عنوان «شورای عالی نظامی انقلابیون عراق» با یکدیگر متحد شدند. این شورا بر روی فیس ‌بوک، توئیتر و یوتیوب صفحات خود را دارد و وضعیت درگیری ها را با عکس و فیلم گزارش می ‌کند. اما هویت اعضای این تشکل به درستی مشخص نیست و گفته می ‌شود ژنرال‌های برکنار شده ارتش سابق عراق آن را اداره می ‌کنند.
یکی از افسران نیروی هوایی سابق به نام «مزهر قیسی» خود را سخن گوی شورای نظامی معرفی کرده‌است. این شورا، ماهیانه گزارش عملیات خود را براساس جدولی معین اعلام می ‌کند و عملیات‌های خود و تلفات نیروی‌های مالکی را منتشر می ‌کند.

طریقت نقشبندی که از نظر مذهبی آمیزه‌ای از تصوف و اهل سنت است، اعتقاد به ارتباط مستقیم با پیامبر اسلام از طریق خلیفه اول ابوبکر دارد. هم چنین این فرقه اعتقاد دارد که به شکل غیر مستقیم با علی امام اول شیعیان ارتباط دارد. رهبر معنوی و تاریخی این فرقه «محمدبهاءالدین شاه نقشبند» است. او مدعی بود نام خدا بر قلب وی نقش بست و هیچ ‌گاه از آن جدا نشد، از این رو به «نقشبند» معروف شد.

طریقت نقشبندی، از نظر سیاسی، تابع اوامر «عزت ابراهیم دوری» معاون پیشین صدام حسین رییس جمهور اعدام شده عراق است. جنگجویان این گروه، روش جهادی به سبک عمرمختار در لیبی و امیر عبدالقادر در الجزایر را اتخاذ کرده ‌اند. علاوه بر این‌ها، برخی از رهبران معنوی چچن و منطقه داغستان مانند امام شامل نقشبندی، مرجع الهام ‌بخش جنگجویان طریقت نقشبندی در عراق شده‌اند.

در اوائل ماه جاری «حاکم زاملی» رییس کمیسیون امنیت و دفاع در پارلمان عراق به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «... اطلاعاتی که ما داریم هیچ شکی باقی نمی ‌گذارد که آن ها (جنگجویان طریقت نقشبندی) در حوادث اخیر درگیر هستند. آن ها انبارهای مهمات و جنگ ‌افزار میان ‌برد دارند و بر ضد پلیس و ارتش عراق به کار می ‌گیرند.» تخمین زده می ‌شود که شمار جنگجویان این تشکل بین هزار تا پنج هزار نفر هستند و عزت ابراهیم نقش مهمی در سازماندهی آن ها دارد. ماموریت آن ها دفاع از اهل سنت و مبارزه با ایران و هواداران آن در عراق است. این گروه خود را متفاوت با القاعده می‌داند اما آماده همکاری با هر گروهی است که بر ضد حکومت اسلامی ایران برخیزد. این گروه توانسته موشک ‌های ساده ‌ای بسازد که بین ۲۵ تا ۳۰ کیلومتر برد دارند. این گروه در مناطق موصل، کرکوک و بخشی از بغداد فعال است و به خاطر کثرت آن ها در شهر موصل، بعد از تحولات اخیر، اداره شهر به آن ها واگذار شده‌است.

پنج شنبه بیست و ششم تیر 1393- هفدهم ژوئیه 2014

ادامه دارد.